ต้อลมและต้อเนื้อ รู้ไว้รักษาและป้องกัน โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

ต้อลมและต้อเนื้อ รู้ไว้รักษาและป้องกัน โดย เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล

 รูปต้อลม

          ต้อลม (pinquecula) เป็นโรคที่พบได้บ่อยในผุ้สูงอายุ ถ้าวันหนึ่งคุณส่องกระจก ดูที่ตาขาวของตนเองพบว่ามีลักษณะเป็นก้อนเนื้อนูนสีขาวหรือเหลือง อยู่บริเวณเยื่อบุตาที่คลุมตาขาวข้างๆ ตาดำขอบตาทั้งสองข้าง ลักษณะของต้อลมจะเหมือนต้อเนื้อ เพราะจัดว่าเป็นเป็นอาการแรกเริ่มของต้อเนื้อ ถ้ามีการเสื่อมของเยื่อบุตาบริเวณรอบๆตาขาวเป็นมากขึ้น จนลามเข้าไปในตาดำ กลายเป็นแผ่นเนื้อสีแดงเข้าตาดำ จะเรียกว่าต้อเนื้อ เพราะส่วนที่ยื่นเข้าไปในตาดำมักจะมีลักษณะคล้ายเนื้อ

  รูปต้อเนื้อ

ต้อลมเกิดขึ้นมาได้อย่างไร

สาเหตุที่เป็นต้นเหตุโรคนี้ได้แก่ มลภาวะที่ตัวคุณต้องไปสัมผัสอยู่เสมอ เป็นประจำ ได้แก่

1.    ลมที่พัดไปมาในอากาศรอบๆตัวเรา และยิ่งลมที่ค่อนข้างร้อนและแห้งแล้ง

2.    ฝุ่นละอองที่ปลิวอยู่ในอากาศ ไม่ว่าจะมาจากพื้นถนนหรือพื้นที่แห้งแล้ง รวมทั้งควันจากท่อไอเสียรถ มักจะเสริมฤทธิ์กับลมที่พัดมา

3.    แสงแดดที่รุนแรงมีไอร้อนสูง เพราะจะมีรังสีอัลตราไวโอเลตอยู่ด้วยส่งผลให้เยื่อบุตาเกิดการระคายเคืองจนเกิดต้อลม

4.    ความร้อนได้แก่ ความร้อนจากแสงแดด ความร้อนจากเตาไฟ ความร้อนจากสิ่งแวดล้อม

5.    สุดท้ายคือไม่ทราบสาเหตุ กลุ่มนี้อาจถ่ายทอดมาทางกรรมพันธุ์

ลักษณะโรคนี้เป็นอย่างไร

ต้อลมจะมีลักษณะเป็นก้อนนูนสีเหลือง ขนาดหัวไม้ขีดไฟ พบอยู่บนเยื่อตาขาวใกล้ๆ กับขอบตาด บริเวณทางด้านหัวตาหรือด้านหางตา เจ้าก้อนเหลืองจะเนื้อเยื่อพังผืดยืดหยุ่น (hyaline and elastic tissue) ที่สามารถขยายขนาดได้หากถูกกระตุ้นบ่อยๆ คนไข้อาจเป็นเพียงตาเดียว และด้านเดียว คือ ด้านหัวตาหรือหางตา บางคนเป็นสองตาทั้งหัวตาและหางตา พบมาได้ในตาคนที่อายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไป เห็นเป็นก้อนนูนเหลืองที่ขอบตาดำ เล็ก ใหญ่ มากน้อยแล้วแต่คน

อาการโรคนี้เป็นอย่างไร

โดยทั่วไปต้อลมจะไม่มีอาการผิดปกติ เป็นเพียงก้อนเหลืองที่ขอบตาดำเท่านั้น บางคนอาจมีเส้นเลือดทอดมาหล่อเลี้ยงมากผิดปกติ เห็นเป็นปื้นเนื้อเยื่อชัดเจน แต่ถ้าโดนลม โดนฝุ่นมากๆ และรุนแรง บวกกับร่างกายอ่อนเพลีย ความต้านทานลดต่ำ ก็อาจเกิดอาการอักเสบที่ต้อลมนี้ได้ จะเห็นเป็นก้อนเหลืองนูนสูงขึ้นมาชัดเจน รอบๆ จะมีสีแดงของเส้นเลือดฝอยมาเลี้ยงมากมาย มีอาการระคายเคือง น้ำตาไหล เจ็บเล็กน้อย อาจมีขี้ตาออกมาบ้างเมื่อตื่นนอนตอนเช้าๆ ข่าวร้ายที่สุดคือโรคนี้ไม่หายขาด มีโอกาสเกิดเป็นซ้ำได้ หากคุณกลับไปอยู่ในสภาพแวดล้อมเดิมๆที่มีตัวกระตุ้น

การรักษา

การเป็นต้อลมเองไม่มีอันตรายแต่อย่างใด ใช้ยาหยอดตาช่วยในเวลาที่มีอาการระคายเคืองมาก ข้อสำคัญไม่ควรซื้อยาหยอดตาใช้เอง ควรปรึกษาผู้เชียวชาญหรือจักษุแพทย์ อย่าซื้อยาใช้เองเพราะยาบางตัวอาจก่ออันตรายในระยะยาวทำให้ตาบอดได้ อย่าวางใจ

·         ถ้าไม่มีอาการใดๆ คือไม่อักเสบ ไม่ปวด ให้สังเกตอาการไว้ก่อน ยังไม่ต้องรีบรักษา แต่ถ้าก้อนโตมาก อาจให้ยาหยอดตาชนิดแก้แพ้ เพื่อให้ยุบการพองและขยายตัวได้บ้าง แต่ไม่หายสนิท

·         ถ้าอักเสบ (pingueculitis) ให้เริ่มต้นการรักษาด้วยยาหยอดตาแก้อักเสบ ยาลดบวม ยาแก้แพ้

·         ถ้าก้อนโตมาก จนคุณเองเกิดความรำคาญและดูไม่สวยงาม อาจเข้าไปรับคำปรึกษาโดยการผ่าตัดออก

·         ข้อสำคัญที่สุดคือ การชะลอการเป็นและป้องกันไม่ให้เกิดต้อลมซ้ำได้อีก โดยหลีกเลี่ยงสิ่งที่ก่อให้เกิดการระคายเคือง ควรใช้แว่นกันแดดทุกครั้งป้องกันไม่ให้ดวงตาระคายเคือง

ถ้าพบว่าคุณมีอาการเป็นต้อลมเข้าให้แล้ว ควรรีบไปขอคำปรึกษาเพื่อบรรเทาและป้องกันการขยายตัวของต้อลม และหากเกิดการอักเสบได้ ควรรีบไปพบแพทย์ทันที

แหล่งข้อมูล

•เภสัชกร อุทัย สุขวิวัฒน์ศิริกุล สงวนลิขสิทธิ์ 3 มิย. 2553

ห้ามนำบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ โดยผู้เขียนไปเผยแพร่เชิงพาณิชย์ ให้นำไปเผยแพร่เป็นวิทยาทานหรือเพื่อการศึกษาเท่านั้น ผู้ประกอบการเว็บไซต์ต้องยึดหลักความเคารพและคำนึงถึงลิขสิทธิ์ในการสร้างสรรค์งานเขียนและจริยธรรมทางธุรกิจ

การนำเอาบทความ รูปภาพและเนื้อหาอื่นๆ ซึ่งผลิตขึ้นโดยผู้เขียนไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาตและผลิตซ้ำเพื่อเผยแพร่ กรุณาอ้างอิงแหล่งที่มาและ Copy url address http://www.oknation.net/blog/DIVING ไปด้วยเพื่อให้ผู้อ่านสามารถลิ้งค์กลับมาอ่านบทความจากเว็บไซต์ของผู้เขียนได้โดยตรง

บทความนี้เขียนขึ้นเพื่อเป็นการส่งเสริมสุขภาพ ไม่แนะนำให้คุณนำไปใช่วินิจฉัยหรือรักษาโรคด้วยตนเอง ขอความกรุณารับคำปรึกษาได้โดยตรงจากบุคลากรสหวิชาชีพทางสาธารณสุข รวมทั้งเภสัชกรใจดี ที่พร้อมดูแลสุขภาพพ่อแม่พี่น้องนะครับ